گل قهر و آشتی یکی از گلهای محبوب در بین مردم است که معمولاً اوایل تابستان به بازار میآید. گل قهر و آشتی یا گل حساس گیاهی حساس بوده که به ” به من دست نزن” نیز شهرت یافته است. گل قهر و آشتی یا گیاه میموزا پودیکا یک گیاه حساس است که جزء عجایب طبیعت محسوب میشود. این گیاه گزینه خوبی برای مراقبت در محیط منزل است و برگهای آن بسیار جذاب میباشند. این برگها با یک لمس کوچک سریعاً خود را جمع میکنند که اصطلاحاً به آن قهر کردن گیاه میگویند و بعد از چند دقیقه لمس نشدن به حالت عادی برمیگردند.
جهت خرید بذر گل و گیاه به فروشگاه اینترنتی نازبو مراجعه کنید.
مشخصات گل قهر و آشتی
گل قهر بوته ایست رونده با ساقههای چوبی به رنگهای قرمز- قهوه ای پوشیده از خارهای خمیده و انحنادار. دارای گلهای صورتی رنگ و متشکل از گلبرگهای سوزنی شکلی هستند که در مجموع ساختاری کروی شکل را تشکیل میدهند. این گیاه بومی آمریکای جنوبی و مرکزی است و امروزه در بخشهایی از آسیا و افریقا و امریکا هم به عنوان گونه غیر بومی و مهاجم مشاهده میشود. دقیقا مشخص نیست دلیل بسته شدن برگهای گیاه قهر و آشتی چه چیزی است. این عمل میتواند به دلیل حفاظت در برابر شکارچیان بوده که آن را نخورند، یا می تواند به دلیل حفاظت از خود در برابر آب و هوای ناملایم و یا حشرات مخرب باغ و ... باشد. در ایران نیز بخاطر زیبایی و جذابیت خاص، به صورت گلخانهای و آپارتمانی و در بعضی از مناطق که زمستان معتدلی دارند، بصورت بیرونی کشت و نگهداری میشود. از نظر ترکیبات شیمیایی در عصاره برگهای آن ماده ای شبیه به آدرنالین یافت میشود، به علاوه در گیاه آلکالوئید میموزین مشخص شده است.
جهت خرید بذر گل قهر و آشتی به فروشگاه بذر گل و گیاه نازبو مراجعه کنید.
برگهای آن مرکب و هر گروه ۳ تا ۴ برگ مرکب از یک نقطه خارج شده و از آن نقطه با دمبرگ بلندی به ساقه اصلی وصل میشود. هر برگ مرکب دارای ۲۴ تا ۴۰ جفت برگچه باریک و دراز است و به این ترتیب هر برگ مرکب را به صورت پر طیور در میآورد و چون به محض تماس دست، برگها به سمت پایین خم شده و با دمبرگ به طرف ساقه جمع میشوند، آن را گیاه حساس مینامند. اگر به جایی که برگها به ساقه متصل میشوند دقیقاً نگاه کنیم متوجه میشویم که در آن قسمت برآمدگی نسبتاً کلفتی وجود دارد. در واقع این برآمدگی شامل تعداد زیادی از سلولهای دیواره ای نازک است که وقتی آب جذب میکنند متورم میشوند و به محض خروج آب از آنها، چروک شده و در نتیجه برگها پیچ میخورند.
بیشتر بخوانید : معرفی گل شمعدانی
برگهای گل قهر و آشتی نسبت به هر عامل محرکی، حتی یک قطره آب یا یک حشره کوچک حساس هستند و به محض برخورد هر شیء با آن و یا لمس برگها با دست، آب از سلول های دیواره ای نازک خارج شده و وارد ساقه میشود. در نتیجه سلولها چروک شده و برگها شادابی خود را از دست میدهند و جمع میشوند، یا به عبارتی قهر میکنند. معمولاً چند لحظه طول میکشد تا گل قهر کند زیرا انتقال آب از سلولها به ساقه ظرف چند دقیقه انجام میشود، اما آشتی کردن و برگشتن به حالت اولیه ۴-۵ دقیقه طول میکشد.
روش نگهداری گل قهر و آشتی
اگر از گل قهر خوب مراقبت کنید، میتوان از گلهای زیبای صورتی رنگ آن در فصل تابستان بهره ببرید. اگر میخواهید این گل را در منزل نگهداری کنید باید آن را از دسترس بچهها دور نگهدارید، زیرا درصورت تماس مداوم، عوامل محرک حساسیت را از دست میدهد و آسیب می بیند.
نیازهای گل قهری
آبیاری: این گیاه به آبیاری بیش از حد حساس است، آبیاری باید منظم باشد و زهکشی خاک نیز مناسب باشد. هر زمان که سطح خاک خشک شد، آن را آبیاری کنید. در صورت آبیاری زیاد برگها زرد یا سیاه میشود و یا قارچ میزند و اگر آبیاری کم باشد برگها روی هم جمع میشوند و به اصطلاح قهر میکند. در صورت امکان برای آبیاری گیاه قهر و آشتی از آب مقطر یا آب باران استفاده کنید. زیرا اگر آب شیر مواد شیمیایی مانند کلر داشته باشد، باعث ایجاد حساسیت در گیاه میشود.
نور: این گل نیاز به نور زیاد ولی غیرمستقیم دارد تا حداقل برگهایش نسوزد. برای بسته و باز شدن برگها نیاز به انرژی دارد به همین دلیل باید با نور این انرژی را تأمین کند. به این ترتیب اگر یک بار دست زدید و دیگر باز نشد دلیل آن کمبود نور است. پنجره جنوبی بهترین مکان برای گل قهر میباشد. در صورت نور مستقیم تابستان برگهایش را روی هم جمع میکند.
همچنین بخوانید: کمبود و زیاد بودن نور در گیاهان
دما: دمای سرد از ظاهر شدن برگها جلوگیری میکند. گلدان را در یک مکان با دمای 21 تا 30 درجه قرار دهید. بهترین دما برای این گیاه 29 درجه سانتیگراد میباشد. اگر درجه حرارت بین 21 تا 30 درجه سانتیگراد باشد گیاه در کمتر از 7 روز جوانه میزند. اگر درجه حرارت پایینتر باشد جوانه زنی معمولا 21 تا 30 روز بعد از کاشت بذر انجام میشود. در صورت دمای بیشتر در زیر آن یک سینی آب قرار دهید. در صورت سرمای زیاد برگهایش روی هم جمع میشوند که باید به داخل منتقل شود.
رطوبت: این گل نیاز به رطوبت متوسط دارد رطوبت کم برگها رو خشک میکند. جهت تامین رطوبت مورد نیاز آن باید یک سینی آب به صورت غیرمستقیم زیر آن قرار دهید تا رطوبتش را تامین کند و روی برگها آبپاشی نکنید، چون برگهایش جمع میشود و کلا خرابش میکنید.
خاک: بهترین رشد این گیاه در خاکی صورت میگیرد که غنی از مواد آلی باشد و همچنین زهکش مناسب داشته باشد. خاکهای پیت ماس به همراه پرلیت بهترین خاک برای آن میباشد.
جهت خرید خاک و بستر کشت مناسب به فروشگاه اینترنتی نازبو مراجعه کنید.
بسترهای کشت مناسب: هر کدام از موارد زیر که برایتان قابل تهیه است:
۱- مخلوطی مساوی از کوکوپیت+پرلیت
۲- مخلوطی مساوی از کوکوپیت+پرلیت + پیت ماس
۳- مخلوطی مساوی از ماسه بادی +شن بنایی
تغذیه و کود گل قهر و آشتی : نیاز بالایی به تغذیه دارد، با کودهای سه ۲۰ حتما دو هفته یک بار تغذیه کنید. این گل برای باز و بسته شدن نیاز به عنصر پتاسیم دارد! هر یک بار درمیان به آن کود گل دهی دهید چون پتاسیم آن بالاتر است و باعث می شود که راحت تر باز و بسته شود
تکثیر و کاشت گل قهر
دو روش برای تکثیر این گیاه وجود دارد:
کشت بذر: کاشت گیاه قهر و آشتی معمولاً از طریق بذر انجام میشود. قبل از کاشت بهتر است بذرها را چند ساعت در آب خیساند. گلهای صورتی این گیاه دانه تولید میکنند. بذرها را در خاک و یا در مخلوط خزه تورب و پرلیت بکارید و آنها را با 0/3 سانتیمتر خاک بپوشانید. خاک باید مرطوب باشد. بعد از کاشت بذرها یک پلاستیک تمیز روی گلدان بکشید، بذرها برای جوانه زنی به رطوبت زیادی نیاز دارند. جوانه زنی معمولاً 14 تا 21 روز طول میکشد. دمای مناسب برای رشد این گیاه 21 تا 30 درجه سانتی گراد میباشد. بذرها را ابتدا در یک گلدان 7 سانتیمتری بکارید و بعد از این که بذرها جوانه زدند و به خوبی تثبیت شدند، قویترین نهالها را انتخاب کنید و آنها را به گلدانهای 13 سانتیمتری منتقل کنید. فراموش نکنید در گلدان سوراخ زهکشی قرار دهید.
قلمه ساقه: بهترین زمان قلمه گرفتن، در تابستان است که برای این منظور از شاخههای نرم گیاه و بدون گل استفاده میشود. یک شاخه که دارای یک گره برگی است را قطع کنید و آن را در خاک قرار دهید. روی آن را با پلاستیک بپوشانید تا خاک مرطوب بماند. در آب و هوای گرم، تقریبا باید هر روز به گیاه قهر و آشتی آب داده شود.
بیشتر بخوانید: استفاده از هورمون ریشه زایی در قلمه زدن
چند نکته در رابطه با نگهداری گل قهر و آشتی :
1- این گیاه در برابر گرمای زیاد و تاریکی هم عکس العمل نشان داده و برگهای خود را جمع میکند.
2- به جای سایه آفتاب نیاز دارد البته در نواحی گرم و خشک باید از گیاه در مقابل آفتاب ساعات گرم روز محافظت کرد.
3- این گیاه به آبیاری بیش از حد حساس میباشد.
4- برای نگهداری، از خاکی غنی از مواد آلی استفاده کنید. یکی از مهمترین مسایل در مورد بستر گل قهر، توجه به زهکش و در واقع تهویه مناسب خاک است
5- گیاه قهر و آشتی در شب به خواب می رود و به همین دلیل برگهای آن بسته می شوند.
6- اگر گلدان را با پلاستیک میپوشانید، تا زمان جوانه زنی آن را در معرض نور مستقیم خورشید قرار ندهید. بعد از جوانه زنی پلاستیک را حذف کرده و گلدان را در نور کامل قرار دهید.
همچنین بخوانید : آموزش قلمه زدن گیاهان
مشکلات و آفات گل قهر
علت زرد شدن برگ گل قهر و آشتی : افراط در آبیاری یا خشکی بیش از حد گیاه باعث زرد شدن و ریزش برگهای گیاه میشود. همچنین آفتاب مستقیم میتواند به گیاه صدمه زده و باعث سیاه شدن برگهای آن شود.
علت زرد و خشک شدن شدن برگهای گل قهری از پایین : یکی از دلایل می تواند تغذیه نامناسب و نرسیدن مواد عالی به گیاه باشد. (از کودهای فسفر بالا و پتاس بالا برای تغذیه هر ۲ هفته ۱ بار استفاده بشه). علت دیگر میتواند کوچک یا نامناسب بودن سایز گلدان باشد.
دلیل خشک شدن گل قهر : برای جلوگیری از خشک شدن گل باید توجه ویژه ای به دمای نگهداری گل در فصل گرما و سرما کرد. بهترین دما برای نگهداری این گل بین ۲۱ تا ۳۰ درجه است.
همچنین بخوانید: معرفی شپشک آرد آلود
آفات گل قهر : دوستان عزیز این گل به کنه حساس میباشد! به همین دلیل دمای بالا باید با رطوبت بالا باشد وگرنه باعث ایجاد کنه می شود، برگهای کمرنگ و تار عنکبوتی از نشانههای کنه است. همچنین به پوسیدگی ریشه در فصل زمستان حساس است که در فصل زمستان حتماً باید به داخل منزل منتقل شود و از آبیاری زیاد پرهیز کنید. آفتهایی مانند شپشک آرد آلود، شتهها و همچنین بیماریهای ویروسی در این گیاه ایجاد بیماری میکنند. با تشخیص به موقع و جداسازی گیاهان مریض از گیاهان سالم میتوان از بروز مشکلات جلوگیری کرد. یکی دیگر از مشکلات گیاه قهر آشتی زرد شدن برگها میباشد.
آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد!