آشنایی با خواص دارویی شوید

شوید یکی از سبزی‌‌های پر خاصیت است که طرفداران بسیاری دارد. برگ‌های تازه و خشک شده سبزی شوید معطر می‌باشند و برای طعم دهی در خیلی از غذاها به کار برده می‌شوند. این سبزی در کنار طعم بی‌ نظیرش، دارای خواص بی‌ شمار و ویتامین‌ها و مواد معدنی فراوان است به این ترتیب علاوه بر طعم دادن به انواع غذاها دارای مصارف درمانی نیز می‌باشد. شوید یک گیاه شگفت انگیز است که باید آن را به رژیم غذایی خود اضافه کنید. افزودن شوید روشی عالی برای افزودن طعم به غذاها بدون افزایش کالری و چربی غذاها می‌باشد.

جهت خرید بذر شوید به فروشگاه بذر گل و گیاه نازبو مراجعه کنید.

شوید سبزی است که عطر و بوی بسیار بالایی داشته و اسانس آن نیز بسیار قوی و معطر است و به صورت تازه، خشک شده و یا فریز شده مورد استفاده قرار می‌‌گیرد. از این سبزی در انواع غذاها مثل کوکو سبزی، آش، قرمه‌ سبزی، تهیه سالاد، خیار شور، سوپ ترشیجات و یا به صورت خام استفاده می‌‌شود. از آن برای درست کردن پلویی طعم دار نیز استفاده می‌‌شود که به شوید پلو معروف است. شوید یکی از گیاهانی‌ است که از زمان باستان وجود داشته و در کشورهای مختلفی به‌ عنوان یک افزودنی یا یک روش درمانی مورد استفاده قرار می‌‌گرفته است. در طب سنتی از برگ، ساقه و تخم شوید در درمان بیماری‌ها استفاده بسیار می‌‌شود. شوید با داشتن آنتی اکسیدان فراوان در تقویت سیستم ایمنی و پیشگیری از سرطان نقش بسزایی دارد. شوید با وجود کالری بسیار کم یعنی چیزی در حدود ۴۳ کالری در هر ۱۰۰ گرم مواد مغذی بسیاری دارد و سرشار از ویتامین A و ویتامین C است. این سبزی سرشار از کلسیم بوده و مصرف آن موجب تقویت دندان‌‌ها و استخوان‌‌ها می‌‌شود. همچنین از برگ‌‌ها و تخم‌‌های این گیاه به خاطر دارا بودن خواص ضد میکروبی، برای خوشبو کردن و طراوت دهان نیز استفاده می‌‌شود.

برای خرید پکیج کاشت 15 بذر صیفی و سبزیجات به فروشگاه اینترنتی نازبو مراجعه کنید.

مشخصات شوید

این سبزی خوش عطر بومی جنوب قاره اروپا بوده و گیاهی چند ساله و یا یک ساله از خانواده چتریان است. ارتفاع بوته آن از ۶۰ تا ۱۲۰ سانتیمتر متغیر است و گاهی به ۱۵۰ سانتیمتر هم می‌رسد. ساقه‌ها باریک و متناوب بوده که انشعابات زیادی دارند. بریدگی‌های آن به قدری طولانی است که آن‌ها را به صورت رشته‌‌ای باریک در آورده است و حالت پر مانند دارد. برگ‌ها نخ مانند هستند. گل‌ها سفید و یا سفید-زرد هستند که در گل‌ آذین چتری قرار می‌گیرند. میوه شوید بیضی شکل، مسطح و به درازای ۴ میلیمتر و پهنای ۳ میلیمتر است. رنگ آن قهوه‌ ای روشن و در سطح آن برجستگی‌‌هایی به رنگ زرد و در کناره‌ های آن لبه بال مانندی به رنگ زرد روشن دیده می‌شود. شوید رشد راحتی دارد و می‌توان به راحتی آن را در زمین و یا گلدان کاشت. حتی می‌‌توان آن را در خانه هم پرورش داد. کاشت بذر شوید و تماشای جوانه زنی و رشد روزانه آن بسیار لذت بخش است.

انواع شوید

شوید به دو دسته پا کوتاه و پا بلند تقسیم می‌شود.
شوید پا کوتاه (Bouquet Dill) : همانطور از اسم آن پیدا است، دارای ساقه‌‌های کوتاهی بوده و خیلی در ارتفاع رشد نمی‌‌کند. همین امر باعث می‌‌شود تا در برابر گرما نیز خیلی مقاوم نبوده و برای کاشت این‌ گونه از شوید نیاز به تابستان‌های نیمه خنکی خواهید داشت؛ اما رشد عرضی آن بالا بوده و نسبت به نمونه پابلند در عرض بیشتر گسترش می‌‌یابد. این‌ گونه از شوید به سرعت به گل می‌‌رسد.
شوید پا بلند (Mammoth Dill) : برخلاف نمونه پاکوتاه، ساقه‌‌های گونه پابلند رشد زیادی داشته و از نظر عرضی خیلی گسترش نمی‌‌یابد. مقاومت آن نیز نسبت به نمونه پاکوتاه به گرما بیشتر بوده و در صورتی که در منطقه‌ ای با آب و هوای گرم در تابستان سکونت دارید، این نمونه گزینه بهتری برای کشت خواهد بود.

برای خرید بذر شوید به فروشگاه اینترنتی نازبو مراجعه کنید

شرایط نگهداری و پرورش شوید

نور: شوید در آفتاب کامل و سایه-آفتاب قادر به رشد است. این گیاه به حداقل روزی 5 ساعت نور مستقیم خورشید نیاز دارد. در مناطق گرمسیر که تابستان‌‌های گرمی دارند، بهتر است این سبزی را در مکانی کاشته شود که در ساعاتی از روز در سایه قرار بگیرد تا از ایجاد آفتاب سوختگی در گیاه جلوگیری شود.
آبیاری: بعد از کاشت بذر خاک را مرطوب کنید و تا زمان جوانه زنی خاک را مرطوب نگه دارید. مواظب باشید خاک خیلی خیس نشود. بعد از جوانه زنی، زمانی که گیاه کمی بزرگتر شد، دو یا سه روز یک بار به آن آب دهید. شوید در دوران رشد آبیاری صحیح نقش مهمی را در تولید این سبزی ایفا می‌کند. آبیاری مرتب گیاه شوید به خصوص در روزهای گرم تابستان که خاک زودتر خشک می‌شود ضروری است. به طور کلی زمانی که سطح خاک در حال خشک شدن بود، خاک را مرطوب کنید. آبیاری بیش از حد باعث پژمرده شدن و گاهی از بین رفتن گیاه می‌‌شود. در مکان‌‌هایی که نور کمتر است، نیاز به آبیاری نیز کمتر می‌‌شود. زیرا در این مکان‌ها خاک دیرتر خشک می‌شود.
خاک: زمین‌های قوی، حاصلخیز، آفتابگیر با زهکشی خوب برای کشت شوید مناسب است. خاکی که برای کاشت این سبزی استفاده می‌‌شود باید سبک و تا حدودی غنی باشد. بهتر است قبل از کاشت بذر یا نهال شوید، خاک را شخم بزنید و آن را نرم کنید و سپس خاک را با کمپوست و خاک برگ یا کود حیوانی پوسیده مخلوط کنید. این کار باعث می‌شود زهکشی خاک افزایش یابد و خاک غنی‌تر شود. کمپوست را تا عمق 20 تا 30 سانتیمتر با خاک مخلوط کنید. شوید در اکثر خاک‌ها رشد می‌کند ولی برای به دست آوردن بهترین نتیجه، بهتر است این نکات رعایت شوند.

برای خرید پکیج بذر سبزی خوردن به فروشگاه اینترنتی نازبو مراجعه کنید.

دما: گیاه شوید در همه مناطق قابل کاشت است. این گیاه در مناطق سرد، باید در بهار بعد از اتمام سرما کاشته شود. در مناطق گرم می‌توان اواخر زمستان اقدام به کاشت نمود. بذر شوید در دمای 15 تا 27 درجه سانتیگراد جوانه می‌‌زند. بهترین دما برای جوانه زنی بذر شوید 15 تا 21 درجه سانتیگراد است. زمانی که می‌خواهید بذر شوید را بکارید، اطمینان حاصل کنید دمای خاک بالای 15 درجه سانتیگراد باشد. در دمای زیر 15 درجه و بالای 27 درجه، بذر شوید یا جوانه نمی‌‌زند و یا روند جوانه زنی خیلی طول می‌کشد.
آفات: گیاه شوید معمولاً دچار آفات نمی‌شود. حشره‌هایی مانند شته‌ها و کرم‌ها ممکن است به این گیاه آسیب برسانند. در صورت مشاهده آفات روی برگ‌‌ها، آن‌ها را با دست جدا کنید. در صورتی که تعداد آن‌ها زیاد بود از صابون حشره کش یا پیرتروم استفاده نمایید. همچنین این سبزی معمولاً دچار بیماری جدی نمی‌شود. گاهی اوقات ممکن است در اثر آبیاری زیاد، این گیاه دچار بیماری‌های قارچی شود. بنابراین با تنظیم آبیاری از ایجاد چنین مشکلاتی می‌توان جلوگیری کرد.

نحوه کاشت بذر شوید

 بذر شوید را می‌توانید به صورت مستقیم در مکان اصلی یعنی زمین یا گلدان بکارید و یا می‌توان ابتدا بذرها را نشا کرد و سپس نهال را به زمین انتقال داد. شوید به بستر مناسب و عاری از علف هرز نیاز دارد. سطح خاک باید نرم و کم و بیش متراکم و فاقد پستی بلندی باشد تا جوانه زدن بذر به طور یکنواخت انجام گیرد. بنابراین ابتدا زمین را تا عمق 10 تا 20 سانتیمتری شخم بزنید و سپس خاک باغچه را با کود برگ و کود دامی پوسیده ترکیب کرده و زمین را صاف کنید. بذرها را در ردیف‌ هایی که ۶۰ تا ۹۰ سانتیمتر از یکدیگر فاصله دارند، به عمق نیم الی یک سانتیمتر کشت کنید. سپس آبیاری کنید و تا زمان جوانه زنی بستر کشت را مرطوب نگه‌ دارید، رطوبت باعث می‌شود تا گیاه زودتر جوانه بزند. فاصله دو بوته به نحوه مصرف آن بستگی دارد. اگر منظور برداشت برگ باشد، فاصله بوته‌ها کمتر در نظر گرفته می‌شود. چنانچه هدف تولید بذر باشد فاصله دو بوته بیشتر در نظر گرفته می‌شود و گاهی این فاصله به ۳۰ سانتیمتر می‌رسد. پس از گذشت یک تا دو هفته بذر گیاه جوانه می‌زند و سر از خاک بیرون می‌آورد و به رشد خود ادامه می‌دهد. در روش غیر مستقیم بذر شوید را می‌توان 4 تا 6 هفته قبل از اتمام سرما در گلدان‌ های کوچک یا سینی نشا کاشت و سپس نهال‌ها را در بهار بعد از اتمام سرما به زمین انتقال داد. نهال‌های شوید را با فاصله 15 تا 25 سانتیمتر از یکدیگر در زمین بکارید.

نحوه کاشت شوید در گلدان

گلدان سفالی مناسب ترین گلدان ممکن برای کاشت شوید است البته می‌ توانید از گلدان های پلاستیکی نیز استفاده کنید. ته گلدان باید سوراخ هایی برای زهکشی داشته باشد تا آب اضافی به راحتی خارج شود. در انتخاب سایز و عرض و قطر گلدان تان دقت کنید تا بتوانید تعداد بیشتری بذر بکارید. گلدان را با خاک مناسب پر کرده و با کمک بیلچه خاک روی آن را صاف کرده و به آن مقداری آب دهید تا سطح روی آن خاک مرطوب شود.

برای خرید خاک و بستر کشت به فروشگاه اینترنتی نازبو مراجعه کنید.

در فواصل 10 الی 15 سانتیمتر، گودال‌هایی با عمق یک سانتیمتر ایجاد کنید و دانه‌های بذر را درون آن‌ها قرار دهید، حالا به آرامی روی بذرها خاک بریزید و سطح آن را صاف کنید. جهت حفظ رطوبت خاک می‌توانید روی گلدان را با پلاستیک شفاف بپوشانید.

نحوه برداشت شوید

زمانی که اندازه گیاه شوید به 12 تا 15 سانتیمتر رسید، می‌توانید برداشت را آغاز کنید. برگ‌ها را برداشت نمایید تا گیاه به تولید برگ‌ های جدید تشویق شود. برداشت باید قبل از شروع گلدهی انجام شود. برای بریدن برگ‌ها از یک قیچی تمیز استفاده کنید تا از بروز بیماری در گیاه جلوگیری شود.

برای خرید خاک سبزی کاری به فروشگاه اینترنتی نازبو مراجعه کنید.

نحوه نگهداری شوید تازه

برای نگهداری شوید تازه، ابتدا برگ‌ها را با آب کمی اسپری کنید، شاخه‌ها را به آرامی در یک حوله کاغذی بپیچید و سپس آنها را در یک کیسه پلاستیکی قرار دهید. شوید را تا یک هفته در کشوی سبزیجات یخچال خود نگهداری کنید. برای نگهداری طولانی‌تر، می‌توانید شوید تازه را شستشو داده و سپس به صورت منجمد در فریزر نگهداری کنید.

خواص دارویی شوید

یکی از روش‌های درمان کم خونی مصرف شوید است، این سبزی باعث افزایش تولید سلول‌های قرمز خون می‌شود. یک منبع بسیار خوب از کلسیم می‌باشد. بنابراین برای جلوگیری از کاهش تراکم استخوانی بسیار سودمند است. از ترش کردن معده جلوگیری می‌کند، همچنین در برطرف شدن سوء هاضمه، نفخ، استفراغ و سکسکه موثر است. آنتی اکسیدان و فلاوونوئید این سبزی بهترین سد دفاعی در برابر سرطان و فرایند پیری است جوشانده برگ و دانه شوید به دلیل دارا بودن عنصر آهن برای افراد مبتلا به کم خونی بسیار مفید است. همچنین جویدن برگ‌های تازه آن مشکل بی‌ خوابی را تا حدی درمان می‌ کند. موجب کاهش چربی خون می‌شود. برای کسانی که اشتهای زیادی به غذا ندارند و لاغر هستند تخم شوید بهترین دارو است. مصرف آن موجب افزایش شیر در مادران شیرده می‌شود. مصرف شوید می‌تواند با افزایش ترشح انسولین، سطح قند خون را در بیماران دیابتی کاهش دهد. یکی از خواص شوید که بسیار شگفت انگیز و حیرت آور است حفظ تعادل هورمون‌های بدن می‌باشد. برگ‌های شوید ترشح هورمون‌ها که نقش کلیدی در تنظیم چرخه عادت ماهانه را تحریک می‌کنند. شوید برای سلامت قلب مفید می‌باشد. برگ‌های شوید به عنوان عامل قدرتمند محافظت از قلب عمل می کند، زیرا قادر به کاهش سطوح کلسترول خون در بدن می باشد. یکی از خواص این سبزی ویژگی‌های ضد تورم آن می‌باشد و به همین دلیل است که از زمان‌های باستان برای پیشگیری از سردردها مورد استفاده قرار می‌گرفته است. از خواص شوید می‌‌توان به دیوریتیک بودن آن اشاره کرد که سبب می‌شود، کبد راحت‌تر پاکسازی شده و در نتیجه کبد چرب و بسیاری از بیماری‌های مرتبط با آن درمان شوند و همچنین عفونت‌های ادراری به‌ خصوص در خانم‌ها کاهش پیدا کند. خواص شوید برای درمان یبوست و اسهال و تاثیر آن بر روی کولیک نوزادان و کودکان نیز وجود دارد و می‌توان برای درمان سوء هاضمه همچنین سوزش معده و مشکلات گوارشی کودکان نیز از آن استفاده نمود. شوید یک بادشکن طبیعی میباشد که برای جلوگیری از به وجود آمدن گاز بیش از اندازه برای معده موثر است. یکی از خواص شوید که می‌توان با نوشیدن دمنوش شوید نیز به آن دست پیدا کرد، کمک به هضم غذا و سلامت دستگاه گوارش است؛ در نتیجه می‌توان به کمک نوشیدن دمنوش شوید، با بیماری‌های گوارشی همچون سوزش سر معده، سوء‌ هاضمه و... مقابله کرد. استفاده از تخم و برگ شوید به عنوان خوشبو کننده دهان باعث می‌شود تا این گیاه به عنوان یک گیاه معطر شناخته شود و دارای خواص آنتی اکسیدان و ضدعفونی کننده باشد. شما می‌توانید برای عفونت دهان و دندان‌های خود از شوید استفاده کنید، شوید باعث کاهش آسیب لثه می شود. روغن این سبزی نیز خواص مشابهی از جمله: خاصیت ضدنفخ، ضدعفونی‌کننده، شیرآور، تسهیل کننده گوارش و ضد اسپاسم دارد و این خواص آن را به بهترین داروی شفا بخش برای درمان بیماری‌‌های مختلفی مانند عفونت‌های قارچی، کولیک نوزادان و اختلالات گوارشی تبدیل کرده است. مهم‌ترین خاصیت روغن شوید، خواص ضد قارچی و ضد باکتریایی آن است که می‌تواند سبب کاهش و تسکین عفونت شود و از آن به‌ صورت موضعی و خوراکی استفاده می‌کنند. روغن شوید دارای خواص ضد اسپاسم و آرام بخش قوی بوده و به درمان درد و گرفتگی عضلات، گرفتگی روده‌ها، تشنج و صرع کمک می‌کند.

احتیاط: به دلیل تاثیرات شوید روی قاعدگی، استفاده از این گیاه در طول بارداری توصیه نمی‌شود. خوردن آن باعث می‌شود عادت ماهیانه شما آغاز شود که در بعضی موارد ممکن است باعث سقط جنین شود. شوید همچنین می‌تواند باعث ایجاد واکنش‌های حساسیتی در افرادی که به سبزیجات گروه هویج‌ها حساسیت دارند می‌شود. از آنجا که یکی از خواص شوید کاهش قند خون است، اگر به بیماری دیابت مبتلا هستید یا در آینده نزدیک عمل جراحی دارید باید قبل از مصرف این سبزی با پزشک خود مشورت کنید زیرا کاهش قند خون در این موارد ممکن است اختلالاتی را به همراه داشته باشد. توصیه می‌شود که مصرف شوید را دو هفته قبل از عمل جراحی متوقف کنید.