تغذیه گیاه و علائم کمبود (قسمت1)

در این پست و دو پست بعدی به بررسی کمبود مواد مغذی در گیاهان و عناصر مورد نیاز آنها خواهیم پرداخت. با نازبو همراه باشید :

بررسی کمبود مواد مغذی در گیاهان و عناصر مورد نیاز

نیتروژن

تاثیرات نیتروژن روی گیاه: از جمله عناصری که باعث کمبود مواد غذایی در گیاهان می‌شود نیتروژن است. تولید و ازدیاد مواد نشاسته ای، رشد سبزینه ای و ازدیاد قسمت های سبز گیاه مانند برگ، تامین رشد و نمو سریع شاخ و برگ، بالا بردن عملکرد و درشت شدن محصول، نیتروژن برای تولید پروتئین و کلروفیل ضروری است ومیزان رشد گیاه را نیز تعیین می‌نماید.
علایم کمبود: کاهش یا توقف رشد رویشی و تولید میوه، رنگ پریدگی (تغییر رنگ برگ، رگبرگ و دمبرگ سبز کم رنگ یا زرد) و روشنی برگ‌های مسن (پایینی و بالغ). در موارد کمبود شدید تمام کلروفیل از بین می‌رود و برگ‌های مسن پیش از موقع می‌ریزند. به  خاطر اینکه این عنصر پویا بوده و می‌تواند از قسمت‌های پیر به قسمت‌های جوان منتقل شود. همچنین ساقه‌ها باریک، سخت و فیبری شده و تیره رنگ می‌گردند. میوه‌ها نیز رنگ روشن پیدا می‌کنند. گل‌ها کوچک مانده و یا ریزش می‌کنند.
بیش بود نیتروژن : در این حالت گیاه به رنگ تیره سبز آبی در می‌آید و حالت آبدار به خود می‌گیرد که این امر سبب کاهش مقاومت گیاهان به آفات و بیماری‌ها می‌گردد و همچنین باعث ورس (خوابیدگی) و ریزش نیز می‌گردد. بیش بود نیتروژن علایمی شبیه به علایم کمبود و بیش بود آب دارد. زمانی که نیتروژن کم باشد، ریشه‌ها زیاد شده و رشد قسمت‌های هوایی را کاهش می‌دهد، برعکس آن نیز صادق است. در خصوص عنصر نیتروژن مسمومیت آمونیوم نیز مطرح می‌باشد که در این حالت برگ‌ها مثل فنجان وارونه قرار می‌گیرند و گیاه از پایه دچار خسارت شده و از بین می‌روند (شبیه گیاهانی که از خشکی صدمه دیده اند). اگر تعادل بین کلسیم و پتاسیم در خاک بهم بخورد گیاهان نیتروژن را به صورت نیتریت جذب می‌کنند و زیادی آمونیاک باعث خشکی می‌شود.

برای خرید خاک و بستر کشت  به فروشگاه اینترنتی نازبو مراجعه کنید.

فسفر

تاثیرات فسفر روی گیاه: این عنصر به توسعه ریشه و رشد و باردهی گیاه کمک می‌کند. شدت تقاضای گیاه برای این عنصر در مراحل اولیه رشد و خصوصاً در شرایط سرد خاک بیشتر می‌باشد و در تشکیل میوه و بذر نقش دارد.

از تاثیرات فسفر بر روی گیاه می‌توان به موارد زیر اشاره داشت: ریشه زایی، انجام فتوسنتز، ازدیاد مواد ذخیره ای، انتقال هیدرات کربن در گیاه، موفقیت در عمل تلقیح و تشکیل میوه، تاثیرات در رنگ و درشتی میوه، زودرس نمودن میوه.
علایم کمبود: برگ‌ها سبز تیره مایل به ارغوانی و بنفش (به دلیل زیادی کلروفیل در اثر زیادی ازت) و شکننده و آبکی شده و توقف یا کاهش رشدگیاه (ریشه و ساقه) مشاهده می‌شود. برگ‌های انتهایی (جوان) کوچک و براق مانده و لکه قهوه ای کوچک(نکروز) روی برگ‌های پایینی (مسن) در امتداد رگبرگ ایجاد می‌شود که به تدریج گسترش می‌یابد. رنگ میوه‌ها نامناسب شده و کیفیت محصول کاهش می‌یابد.
بیش بود فسفر: بیش بود فسفر تاثیر مستقیم بر گیاه ندارد، ولی ظاهر گیاه کمبود روی، آهن یا منگنز را نشان می‌دهد. اضافه بودن فسفر با عنصر کلسیم واکنش نشان داده و از جذب کلسیم جلوگیری می‌کند، پس در بیش بود این عنصر کمبود کلسیم نیز نمایان می‌شود.

پتاسیم

پتاسیم اثر تنظیم کنندگی در گیاه دارد و برای تشکیل نشاسته ضروری می‌باشد. همچنین در حرکت قند در گیاه (پمپ پتاسیم) فعالیت دارد و در سلول وظیفه تخلیه قند را بر عهده دارد و نقش مهمی در کاهش پتانسیل اسمزی در مغز ریشه دارد که لازمه ی فشار تورگر برای سلول، انتقال شیره خام در آوند چوبی و متعادل ساختن آب گیاه است.
 تاثیرات پتاسیم بر روی گیاه: حضور در ساختار دیواره سلولی، ازدیاد ساخت مواد نشاسته ای، افزایش مقاومت گیاه به بیماری و رطوبت زیاد و سرما وگرما و خشکی، تسریع عمل نیتریفیکاسیون، قابل جذب نمودن سایر املاح، خوش طعم نمودن میوه و درخشان نمودن آن. از دلایل کمبود پتاسیم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: خاک‌های با pH اسیدی، خاک‌های شنی و سبک و یا خیلی سنگین، خشکی و کم آبی خاک، آبیاری بیش از حد.
علایم کمبود: کوتاه شدن فاصله میانگره‌ها، رنگ پریدگی و زردی(کروز) و برنزه شدن و خشک شدن حاشیه برگ‌های مسن که با افزایش شدت کمبود زردی به داخل برگ نفوذ می‌کند. در کل رویش گیاه کند شده و لبه تعدادی از برگ‌ها سوخته و قهوه ای (نکروز) شده و به طرف پایین خم می‌شود. کمبود ابتدا در برگ‌های پایینی رخ می‌دهد.

 تغذیه گیاه و علائم کمبود (قسمت2)

تغذیه گیاه و علائم کمبود (قسمت3)