روش صحیح تعویض گلدان

همانند کودکی که رشد کرده و به لباس‌های بزرگتری نیاز دارد گیاه نیز همین طور است. اکثر گیاهان پس از مدتی رشد می‌کنند و از گلدان‌ها و ظروفی که درونشان هستند بزرگتر می‌شوند؛ پس باید هر چند وقت یک بار گلدان گیاهان مورد علاقه‌تان را تعویض کنید. لازمه رشد خوب گیاه داشتن شرایط مطلوب، فضای رشد، خاک خوب و کود مناسب است. اگر گلدان برای گیاه کوچک باشد ریشه‌ها بیرون می‌زند و گیاه نمی‌تواند به اندازه لازم رشد کند. برعکس اگر گلدان خیلی بزرگ باشد، گیاه هم کوچک به نظر می‌آید و هم ممکن است ریشه گیاه به علت رطوبت زیاد خاک، فاسد شود و گیاه از بین برود که لازمه آن تعویض گلدان می‌باشد.

برای خرید گلدان به فروشگاه اینترنتی نازبو سر بزنید.

علائمی نشان دهنده زمان تعویض گلدان

ارتفاع گیاهتان نسبت به گلدان بیش از اندازه بلند است اگر این چنین باشد و خطر خم شدن و سقوط گیاهتان وجود داشته باشد یا اینکه هم اکنون این اتفاق افتاده باشد باید به فکر تعویض گلدان باشید.
خاک گیاهتان تُهی و عاری از مواد مغذی شده باشد
گیاهان سالم مواد مغذی مورد نیازشان را از خاکی که درونشان هستند می‌گیرند. اگر خاک گیاهتان بد منظر شده یا روی آن را دلمه‌هایی از نمک، کپک یا قارچ پوشانده است، وقتش رسیده که گلدان و همچنین خاک گیاهتان را تعویض کنید.
ریشه‌های درهم پیچیده و بیرون زده -متوجه شدن این مسئله که ریشه‌ها چه زمانی در هم پیچیده شده‌اند امری مشکل است، چون تمام این اتفاقات زیر خاک می‌افتد و از دیده پنهان است. اما اگر رشد گیاهتان متوقف شده و یا آرام‌تر شده است، می‌توانید حدس بزنید که علت آن کمبود جای ریشه‌ها است.
خروج ریشه از سوراخ انتهای گلدان و کند شدن رشد گیاه از نشانه های لزوم تعویض گلدان است. گیاهان غیرسالم را از فهرست تعویض گلدان خارج سازید، چون احتمال دارد بعد از جابجایی به دلیل عدم مقاومت لازم خشک شوند.
هنگامي که مشاهده کرديد، ريشه از سوراخ زيرگلدان بيرون آمده و يا ريشه‌ها درسطح خاک گلدان متورم و به خوبي ديده مي‌شوند و يا در فواصل آبياري‌ها، گياه پژمرده و پلاسيده به نظر مي‌رسد و يا رشد آن متوقف گرديده و يا برگ‌هاي جديد آن کوچکتر از حد معمول و نيز بي‌رنگ شده‌اند و برگ‌هاي تحتاني آن نيز زرد گرديده‌اند، وقت تعويض گلدان فرا رسيده است.

طريقه تعويض گلدان‌ها

گرچه در تمام فصول در محيطي سربسته و فاقد کوران مي‌توان نسبت به تعويض گلدان‌ها اقدام نمود، ولي بهترين فصل براي تعويض آنان نيمه دوم اسفند تا نيمه  اول فروردين ماه مي‌باشد. ضمناً توجه داشته باشيد عمليات تعويض گلدان بايستي حتماً در محيطي سربسته و فاقد کوران هوا نظير دستشويي، هال و اطاق انجام پذيرد.
1ـ ابتدا دقت نماييد که خاک گلدان خيس نبوده و حداقل يکي دو روز از آبياري آن گذشته باشد، تا اينکه خاک به راحتي از گلدان جدا شود.
2ـ گلدان را به پهلو به يک طرف بخوابانيد. پارچه لايه دار نرمي روي گلدان پهن نموده، در حالي که با يک دست گياه را محکم نگاه داشته ايد با دست ديگر با چکش چوبي يا دسته چکش معمولي ضرباتي از روي پارچه به لبه گلدان بزنيد تا خاک از گلدان جدا شود. سپس اين عمل را براي طرف ديگر نيز تکرار کنيد و گياه را با خاک از گلدان بيرون آوريد.
3ـ ريشه‌هاي به هم پيچيده را به آرامي با چنگال از هم جدا کرده، در حالي که کپه خاکي دست نخورده مانده است ريشه‌هاي به هم پيچيده و آويخته را قيچي کنيد.

برای خرید خاک و بستر کشت  به فروشگاه اینترنتی نازبو مراجعه کنید.

4ـ گلدان جديد به هيچ وجه نبايستي بيش از حدود پنج الي شش سانتيمتر (يک سايز) عريض‌تر و گودتر از گلدان اولي باشد. ابتدا در ته آن چند تکه سفال محدب ريخته و روي آن را با لايه‌اي از پوست برنج يا خزه و يا خاک برگ مرطوب بپوشانيد. ضخامت اين لايه براي گلدان‌هاي کوچک حدود 2/5 سانتيمتر و براي گلدان‌هاي بزرگتر حدود 7/5 سانتيمتر مي‌باشد، سپس مقداري خاک مورد نظر روي اين لايه بريزيد.
5ـ وقتي که گياه را در گلدان جديد قرار مي‌دهيد، دقت کنيد که خاک درون گلدان از لبه آن حدود 2 ـ 3 سانتيمتر پايين‌تر باشد و تنظيم اين اندازه را با افزودن و يا کم کردن خاک ته گلدان مي‌توان حفظ کرد. حالا اطراف گلدان (جاهاي جانبي و خالي) را خاک ريخته و با تکه چوبي آن را بکوبيد و سفت کنيد تا از نفوذ هوا جلوگيري شود.
6ـ سطح خاک گلدان را صاف نموده و با انگشتان دست آن را سفت نماييد و آبياري مفصلي انجام دهيد، به طوري که آب از زهکش زير گلدان خارج شود.
7ـ بهترين موقع براي تعويض گلدان در آپارتمان همان طوري که اشاره شد، نيمه دوم اسفند تا نيمه اول فروردين ماه مي‌باشد، ولي حرفه اي‌ها در تمام فصول در محيطي سربسته اقدام به تعويض آن مي‌نمايند .
8ـ هنگامي که گياهي را از گلداني به گلدان بزرگتر انتقال داديد، حداقل تا شش ماه نبايد مجدداً گلدان را به هر دليلي تعويض نماييد. زيرا امکان تلف شدن گياه تقريباً حتمي است.

  نکاتی در مورد تعویض گلدان

• اندازه گلدان از مشخصاتی مرتبط با هم، در قاعده، در سر، انتها و ارتفاع برخوردار است که نامگذاری آن براساس دهانه قطر بالایی است که با ترتیب ۷ـ۹ـ۱۲ـ۲۰ـ۲۵ـ۳۷ است. بنابراین برای جابجائی گیاه خود از گلدانی به گلدان دیگر گلدانی با یک سایز بزرگتر را انتخاب کنید.
• گلدان‌های سفالی بدون لعاب و با لعاب، پلاستیکی، چوبی و از جنس فایبرگلاس هر کدام دارای ویژگی‌هایی هستند که گیاه دار با در نظر گرفتن محل قرارگیری گلدان، حساسیت گیاه و هماهنگی با محیط می‌تواند بهترین انتخاب را داشته باشد.
• اگر از گلدان کهنه و قدیمی استفاده می‌کنید، قبل از جابجایی گیاه، رسوبات قبلی آن را پاک کنید و در صورت استفاده از گلدان نو، آن را برای مدتی غرق آب کنید تا بدنه آن سیراب شود.