بذر گل پریوش

معرفی گل پریوش | vinca rosea 

گل پریوش یا گل پروانش با نام علمی "Catharanthus  roseus" بومی نواحی استوایی بومی ماداگاسکار که ارتفاع تا ۳۵ سانتیمتر نیز می‌رسد، گیاهی بوته ای در مناطق معتدل و سردسیری و یکساله است. پریوش گیاهی گل‌دار است که از بهار تا پاییز گل می‌دهد و اکثرا به رنگ سفید، قرمز و صورتی می‌باشند.

گل‌های این گیاه ۵ گلبرگ دارند و در قسمت بالای ساقه باز می‌گردند. دوره گلدهی مربوط به میانه بهار تا میانه پاییز است و با اولین سرما، گلدهی به اتمام خواهد رسید. پریوش گیاهیست چند ساله که معمولا به عنوان گیاه یک ساله پرورش داده می‌شود. گل پریوش در فضای سبز شهری و در مناطق گل کاری شده و حاشیه ای باغچه‌ها کاشته می‌شود و جلوه زیبایی را به محیط اطراف خود می‌بخشد. گل پریوش از گل‌های محبوب مناطق گرمسیری است. طاقت بالا به نور شدید و گرما باعث شده این گیاه برای تابستان در مناطق گرمتر ایران مناسبت خوبی داشته باشد. کاشت بذر گل پریوش، به عنوان گیاهی بسیار مقاوم و همیشه سرسبز که نگهداری و پرورش آن زحمت زیادی ندارد و به راحتی کم آبی و دمای بالای هوا را تحمل می‌کند. گل پریوش با نام‌های پروانش، پیچ تلگرافی، گل تلگرافی و گیاه جادوگر نیز شناخته می‌شود.

نحوه کاشت بذر گل پریوش الوان

تکثیر گل پریوش از طریق کاشت بذر و قلمه زدن صورت می‌گیرد که راحتترین و بهترین روش از طریق بذر می‌باشد که در ذیل توضیح خواهیم داد:

• بذر پریوش در هر ماهی از سال قابل کاشت است:

• بهترین زمان برای کاشت بذر گل پریوش اواخر اسفند و اوایل بهار می‌باشد.

• بذر این گل بسیار سبک و کوچک می‌باشد. به صورتی که در یک گرم بذر در حدود ۷۰۰ تا ۸۰۰ عدد بذر این گل وجود دارد.

• خاک بذرها باید سبک و غنی باشد. بدین منظور می‌توانید از ترکیب پیت ماس، کوکوپیت و پرلیت استفاده کنید.

•  قبل از کاشت بذرها، ابتدا به خوبی آن را با آب گرم بخیسانید.

• بذرها را بسیار سطحی بکارید. نهایتاً ۲ تا ۳ میلیمتر خاک بر روی بذرها بپاشید.

• برای راحت‌تر شدن کار می‌توانید بذرها را با ۲ برابر اندازه خودشان خاک مخلوط کنید و بر روی سطح خاک بپاشید.

• بعد از پاشین بذرها یا قرار دادن دانه‌ای بر روی سطح خاک با آبپاش پودری، یا اسپری آب به آرامی به صورتی که بذرها شسته نشود آبیاری کنید.

• برای جوانه زنی گیاه باید آب فراوان در اختیار آن بگذارید. یعنی شرایط جوانه زنی را با ایجاد رطوبت دائم در خاک ایجاد کنید. مراقب باشید که رطوبت را با خیس کردن خاک اشتباه نگیرید و به بذر آسیب نزنید.

• تا زمان سبز شدن بذرها به هیچ وجه سطح خاک خشک نشود.

• برای اطمینان از عدم نوردهی بذرها روی بستر را با پوششی از ورمی کولیت یا نایلون مشکی پوشانده تا ضمن حفظ رطوبت از رسیدن نور به بذرها نیز جلوگیری کنیم.

• این گیاه در تاریکی مطلق پس از 14 روز جوانه خواهد زد.

• دماهای پایین و شرایط سرد و مرطوب باعث ایجاد مشکل در آن‌ها می‌شود.

• از روز 15 الی 35 از کاشت بذر پریوش برگها شروع به رشد کرده و در این مدت حفظ رطوبت خاک ضروری است.

• برای تقویت ریشه های گیاه می‌توان از کودهایی با پتاسیم پایین برای تغذیه گیاه مناسب است، برای این منظور می‌توان از کود ریشه دهی مخصوص گیاهان زینتی  به مدت دو  هفته استفاده کرد.

• در این مدت دما باید در حدود 24 تا 25 درجه ثابت نگهداشته شود.

• توصیه می‌شود در این مدت آبیاری و کود دهی هر هفته یکبار صورت گیرد.

نحوه نگهداری گل پریوش و نیازها

 نیاز نوری گل پریوش : پریوش به نور فراوان نیاز داشته و باید 6 ساعت در روز در نور مستقیم خورشید قرار گیرد، اما نور نباید بسیار شدید باشد. پریوش گیاهی آفتاب دوست است بنابراین اگر قصد کاشتن آن در حیاط منزل را دارید باید آن را در جایی بکارید که زیر سایه درختان نباشد و در طول روز تا حد امکان کمتر بر روی آن سایه بیفتد. در صورتی که قصد نگهداری گلدان آن را در منزل دارید، آن را پشت پنجره های نورگیر قرار دهید تا خوب رشد کرده و همیشه گل داشته باشد. حداقل دمای قابل تحمل برای آن ۱۰ درجه سانتیگراد است.
آبیاری گل پریوش : نیاز به آبیاری منظم دارد، به خشکی خاک کمی مقاوم است، آبیاری زیاد موجب کاهش گلدهی می‌شود، در فاصله بین دو آبیاری سطح خاک خشک شود. بهترین زمان برای آبیاری پریوش صبح می‌باشد زمانی که احساس کردید خاک اطراف گیاه رطوبت خود را از دست داده اقدام به آبیاری نمایید. توصیه می‌شود از پاشیدن آب بر روی گل‌ها خودداری نمایید و اصولاً بهترین روش برای گیاهانی که به گل نشسته اند روش غرق آبی است.
دمای مورد نیاز گل پریوش : حداقل دما ۱۰ درجه سانتیگراد، حداکثر دما ۳۵ درجه سانتیگراد، دمای مطلوب ۲۱ تا ۲۵ درجه سانتیگراد. در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری به طور گسترده رشد می‌گردد، مقاوم به گرما

خاک گل پریوش : پریوش برای رشد مناسب به خاکی با بافت متوسط نیاز دارد. یک قسمت ماده آلی، خاک پیت و یک قسمت ماسه به نسبت مساوی می‌تواند ترکیب مناسبی برای پریوش باشد. همچنین می‌توانید گلدان این گل را با مخلوطی از یک قسمت خاک باغچه، یک قسمت خاکبرگ و کمی ماسه پر کنید. پریوش نسبت به ترکیب خاک سختگیر نیست و می‌توان آنرا در مخلوطی از خاک معمولی باغچه + خاک برگ و یا خاک معمولی باغچه + کود پوسیده گاوی کشت کرد. حتی به گفته برخی از پرورش دهندگان بهتر است که حجم خاک معمولی را دو برابر حجم خاک برگ و یا کود پوسیده گاوی در نظر گرفت، زیرا اصولاً خاک غنی از مواد غذایی برای این گیاه مناسب نیست و منجر به عدم گلدهی آن می‌شود. کوددهی گل پریوش : در طی فصل رشد و بخصوص در بهار فقط ماهی یک بار از کودهای محلول برای تقویت گیاه استفاده کنید.
هرس گل پریوش : یکی از بخش‌های نگهداری این گیاه، هرس گل پریوش است. پریوش از جمله گل‌های هرس پذیر است که به هرس پاسخ خوبی می‌دهد. شاخه‌هایی که بیش از حد قطور یا بلند شده اند هرس کنید. شاخه را تا جایی هرس کنید که جوانه بر روی ساقه وجود داشته باشد. از کاتر یا قیچی که ضدعفونی شده و تیز باشد استفاده کنید. سرزنی گل و کوتاه کردن ساقه‌ها به رشد عرضی گیاه کک می‌کند، همچنین چیدن گل‌ها پژمرده شده به ظهور گل‌های جدید نیز کمک می‌کند. بهترین شاخه‌ها را نگه دارید. هرس باعث می‌شود گیاه شما متراکم‌تر و پر گل‌تر شود. از شاخه‌های هرس شده می‌توانید به عنوان قلمه گل پریوش استفاده کنید.

آفات و مشکلات گل پریوش : گل پریوش هم همانند تمامی گیاهان و تمامی موجودات دچار مشکلاتی از جمله آفات ، بیماری‌ها و کمبودها خواهد شد. نگهداری صحیح گل پریوش تضمین کننده سلامت گیاه شما خواهد بود. در این قسمت شایع ترین مشکلات گل پریوش را بررسی می‌کنیم :

علت ریزش و زرد شدن برگ گل پریوش

اگر برگ‌هایی پایینی گل پریوش زرد شده و افتادن نشان دهنده آبیاری بیش از حد یا قرار گرفتن گل در مکانی سرد است. در صورت ریزش برگ‌های پایینی گیاه، آبیاری را کنترل کنید و گیاه را به مکانی گرم تر به صورت تدریجی منتقل نمایید.

اگر زمانی که شما به برگ گل دست می‌زند و برگ‌ها می‌ریزند. نشان دهنده خشکی بیش از حد خاک گیاه شما است.به منظور حل این مشکل شما می‌توانید گلدان را درون ظرفی که از آب ولرم پر شده است، برای ۳۰ دقیقه تا ۶۰ دقیقه قرار دهید. توجه داشته باشید که سوراخ‌های زهکش باید حتماً به درستی عمل کنند. در زمانی که هوا رو به گرمی می‌روند، گیاه گاهاً به آبیاری روزانه نیاز دارد.

علت ریزش گل پریوش : این مشکل به علت فقیر بودن خاک می‌تواند اتفاق بیافتد. حتماً کوددهی را به صورت منظم و با کوددهای مخصوص انجام دهید. همچنین برخی از آفات همچون تریپس، کنه دو نقطه‌ای و … سبب این مشکل می‌شود.

خواص درمانی گل پریوش

• از جمله مواد حائز اهمیت در گل پریوش آلکالوئیدهایی است که استفاده دارویی فراوانی دارد.

• یکی از مشتقات این ترکیب، وینپوکتین است که به تقویت حافظه کوتاه مدت کمک می‌نماید.

• همچنین وینپوکتین به عنوان یک عامل ضد پیری شناخته می‌شود.

• از دیگر خواص این گیاه می‌توان به بهبود انواع سرطان‌ها به خصوص در کودکان و سرطان‌های غدد لنفاوی اشاره نمود.

• کاهش فشار خون

• کاهش قند در بیماران دیابتی

• موثر در درمان سرما خوردگی و گلو درد

• درمان عفونت‌های چشم و ریه

• مصرف این گیاه به صورت خام، سبب بروز مسمومیت می‌شود.