نگهداری بونسای جنسینگ (فیکوس)

یکی از موفق‌ترین و زیباترین گیاهان آپارتمانی در سازش با محیط مکان‌های سرپوشیده است از خانواده”موراسه”. برگ‌های سبز روشن و بیضی شکل و نوک تیز، شاخه‌ها دارای خاصیت ارتجاعی و آویزان و مجنون در هوای آزاد ارتفاع آن به ۵ متر می‌رسد. بنسای جنسینگ یکی از زیباترین و پرفروش‌ترین انواع بونسای در ایران است که از پیوند زدن فیکوس بر روی جنسینگ حاصل می‌شود. جنسینگ یکی از گیاهان دارویی شرقی است که به دلیل رشد ریشه و ساقه آن طرفداران بی شماری دارد.

جهت خرید بذر بونسای به فروشگاه بذر گل و گیاه نازبو مراجعه کنید.

معرفی بونسای جنسینگ

شکل ظاهری این گیاه، درختان کهنسال را در ذهن تداعی می‌کند و دلیل جذابیت این گیاه برگهای چرمی مانند و سبز رنگ و تنه عجیب آن می‌باشد. اگر با شرایط نگهداری این گیاه آشنایی داشته باشید، می‌توانید مدت‌ها از حضور آن در محیط زندگی خود لذت ببرید و یا آن را در مناسبت‌های مختلف به دوستان خود هدیه بدهید. نسبت به کم آبی به خصوص در هوای سرد حساس است و به خزان برگ‌ها مبتلا می گردد، نور باید کافی ولی غیرمستقیم باشد، واریته‌های ابلق با برگ‌های سبز و سفید کرمی در ایران پرورش می‌یابد. این درختچه زیبا سالها عمر می کند و برای نگهداری در آپارتمان‌ها و پاسیو ها کاملاً مناسب است. گونه بنجامین، بومی هندوستان بوده و ارتفاع آن در طبیعت حدود ۲ متر است. شاخه‌ها حالت آبشاری و برگ‌های آن به شکل بیضوی و نوک تیز می باشند.

برگ‌ها هنگام جوانی سبز روشن هستند و به مرور به رنگ سبز تیره در می‌آیند. این درخت رسمی بانکوک در تایلند است و میوه‌های کوچک آن غذای مورد علاقه از برخی از پرندگان مانند فاخته می‌باشد. 

همچنین بخوانید: معرفی بونسای پاچیرا یا درخت پول

نیازها و شرایط نگهداری بونسای جنسینگ

نور :  فیکوس رتوزا یا جنسینگ محل نورگیری را می پسندد که دور از تابش مستقیم آفتاب باشد. مکانی بسیار سایه گیر برای این بونسای نامناسب است، هر چند در مقابل نور کم مقاومت خوبی دارد. پس اگر آنرا نزدیک پنجره‌ای که به سمت جنوب و یا غرب است قرار دهید خوشحال خواهد شد. اگر از لامپ‌های گرمایشی استفاده می‌نمایید مراقب باشید که گیاه را زیاد نزدیک قرار ندهید و سعی کنید فاصله‌ای در حدود ۳۱ سانتیمتر بین بونسای و لامپ حفظ شود. اگر بون سای رو به پنجره است روزانه آنرا ۹۰ درجه بچرخانید.

دما : بایستی نسبتا ثابت نگه داشته شود. حداقل ۱۶ و حداکثر ۲۷ درجه سانتیگراد باشد و از ۱۲ درجه کمتر نشود. حداقل درجه حرارت در زمستان ۱۵ درجه سانتیگراد و در تابستان حداکثر ۲۴ درجه می‌باشد.

آبیاری : معمولا در بهار و تابستان هفته‌ای دو بار، در پاییز هفته‌ای یکبار و در زمستان هر دو هفته یکبار آبیاری برای این گیاه کافی است. هرچه محیط روشن‌تر و گرم‌تر باشد آب بیشتری مورد نیاز است. بین دو آبیاری خاک سطحی (معمولاً تا عمق یک سانتیمتری) باید خشک شود، اما هیچگاه اجازه ندهید خاک کاملاً خشک شود. آب بدون کلر با دمای اتاق مناسب آبیاری است. حدود یک سوم فنجان آب را به آرامی در پای گیاه بریزید. گاهی خاک کمتر از این میزان نیاز دارد. اجازه ندهید آب به ریشه‌های هوایی بخورد و همین‌طور آب نبایست در پای گیاه جمع شود، بلکه باید به سرعت جذب خاک شود. آبیاری بیش از اندازه موجب پوسیدن ریشه می‌شود. روزی یک و حداکثر دوبار بونسای جنسینگ را به صورت ملایم غبار پاشی (اسپری آب) نمایید. در این کار زیاده روی نکنید و برگ‌ها را با اسپری آب شستشو ندهید،‌ این کار موجب می‌شود تا گیاه مورد هجوم قارچ‌ها قرار بگیرد. در صورتی که در اقلیم خشک قرار دارید می‌توانید.

همچنین بخوانید : معرفی بونسای

رطوبت: برای ایجاد رطوبت مناسب از زیرگلدانی حاوی سنگریزه استفاده نمایید. کمبود آب موجب ریز برگ‌ها می‌شود، ولی به محض اینکه شرایط بهتر شد برگ‌ها مجدد رویش می‌کنند.

خاک: خاک مناسب برای بونسای جنسینگ باید سبک باشد، با زهکشی مناسب و بتواند رطوبت را تا حدودی حفظ کند. ترکیب کوکوپیت، ماسه و مقداری ورمی برای این گیاه مناسب می‌باشد.

برای خرید کود به فروشگاه اینترنتی نازبو مراجعه کنید.

ترکیبات مناسب خاک بونسای جنسینگ:

۱ - %۳۰ کوکوپیت  ۲۰%خاک برگ – ۲۰%خاک باغچه – ۱۵%کود دامی – ۱۰%ماسه -۵%پوست برنج

۲ -  %۲۵ کوکوپیت –  ۳۰% خاک برگ– ۲۰ % خاک باغچه – ۱۵% ورمی کمپوست – ۱۰% ماسه

۳ -  %۵۰ کوکوپیت  – ۲۵% خاک باغچه – ۱۵% کود دامی یا ورمی کمپوست – ۱۰% ماسه

۴ - %۷۰پیت ماس – ۲۰% خاک باغچه – ۱۰% ماسه

تغذیه و کوددهی :  کود باید سرشار از نیتروژن،‌ ویتامین و اسید فسفریک باشد و در فصل رشد (بهار و تابستان) هر دو هفته یکبار به گیاه داده شود. می‌توانید در یک وعده زمانی پلت های کود را در خاک رها کنید و مجدد هر زمان که پلت‌ها ناپدید شدند این کار را تکرار کنید (۳ تا ۶ ماه). در پایان فصل رشد (شهریور) کوددهی را متوقف کنید.

بیشتر بخوانید: نحوه کوددهی بونسای

هرس بونسای جنسینگ: حذف شاخه‌های جدید و جوانه‌ها در تمام طول سال (ترجیحاً در بهار و تابستان) می‌تواند صورت گیرد. پس از رویش ۵ یا ۶ برگ در شاخه‌های جدید آنها را با هرس به دو یا سه عدد برسانید.

تعویض گلدان و یا هرس ریشه : برای اینکه سیستم ریشه فضای بیشتری برای رشد داشته باشد باید هر سال و یا هر دو سه سال یکبار در اوایل بهار درست پیش از آنکه فصل رشد آغاز شود تعویض گلدان صورت گیرد و خاکی که سرشار از مواد مغذی است و زهکشی خوبی دارد مورد استفاده قرار گیرد.

نحوه تکثیر بونسای جنسینگ: بونسای فیکوس جنسینگ را نمی‌توان از راه قلمه برگ تکثیر نمود. برای این منظور بایستی از قلمه ساقه استفاده نمود. یکی دو برگ انتهای قلمه ساقه را بکنید. ساقه را در گلدان بسیار کوچکی که با بستر گیاهی مخلوط  POTTING MIXبا پایه پیت پرشده و مرطوب باشد قرار دهید.

سپس قلمه و گلدان را در کیسه تمیز پلاستیکی که آن را باد کردید و انتهایش را محکم بستید بگذارید. این کیسه پلاستیکی رطوبت را در خاک و اطراف برگ‌ها حفظ می‌کند. آن را در جایی قرار دهید که نور طبیعی فراوان غیرمستقیم دریافت کند.

پس از ۴ تا ۶ هفته و به تدریج طی یک هفته پلاستیک را باز و خارج کنید. اکنون قلمه باید تعدادی ریشه سالم داشته باشد. سپس باید نگهداری و آبیاری را شروع کنید و به تدریج نور را افزایش دهید. با این روش یک درخت کوچک فیکوس خلق می‌کنید که در فرم بونسای جنسینگ نیست. این هنری است که پرورش به آن سالها آموزش نیازمند است.

آفات و بیماری‌ها بونسای جنسینگ: شپشک و ‌کنه تار عنکبوتی از آفاتی هستند که می‌تواند این گیاه را درگیر کند. در رطوبت زیاد قارچ‌ها ممکن است گیاه را بیمار کنند و سبب ریزش برگ شوند.

بیشتر بخوانید: 10 روش درست کردن آفت کش های طبیعی و ارگانیک

سوالات متداول درباره نگهداری از بونسای جنسینگ:

۱- دلیل زرد شدن برگ‌های بونسای جنسینگ چیست؟
پاسخ: علت اصلی زرد شدن برگ‌ها آبیاری زیاد، بیماری‌های قارچی، سرما و نور کم می‌باشد.

۲- علت ریزش برگ‌های بونسای جنسینگ چیست؟
پاسخ: ریزش برگ‌ها نیز مانند زرد شدن برگ‌ها می‌تواند به دلیل  آبیاری زیاد، بیماری‌های قارچی، سرما و نور کم باشد.

۳- آیا بونسای جنسینگ نیاز به کوددهی دارد؟
پاسخ: بله می‌توانید با کودهای NPK در فصل رشد گیاه را هر دو هفته یک بار آبیاری کنید.

۴- بهترین زمان برای تعویض گلدان بونسای جنسینگ چه زمانی است؟
پاسخ: بهترین زمان برای تعویض خاک و گلدان بونسای جنسینگ زمانی که گیاه خواب است و به‌زودی فصل رشد شروع خواهد شد. که برای اکثر گیاهان اسفند ماه می‌باشد.

بیشتر بخوانید : نحوه هرس کردن بونسای

نکته: تمام فیکوس‌‌ها معمولا پس از جابه‌جایی از یک مکان به مکان دیگر در شش هفته حدود بیست درصد از برگ‌های خود را از دست می‌دهند. تفاوت در آبیاری،‌ رطوبت هوا و شدت نور، تغییر فصل را به درخت نشان می‌دهد و آنها در پاسخ دچار ریزش برگ می‌شوند. در این مورد جای نگرانی نیست و در دو هفته برگ‌های درخت مجدد شروع به رویش خواهند نمود.

هشدار: برگ‌های این بونسای برای حیوانات خانگی سمی است و اگر آن را ببلعند خطرناک خواهد بود، پس این درخت را دور از دسترس آنها قرار دهید.